ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Ο νέος Εθνικός Κλιματικός Νόμος είναι νόμος του Κράτους.

akailis — Sat, 28 May 2022 07:30:15 +0000

Ο νέος Εθνικός Κλιματικός Νόμος είναι νόμος του Κράτους. akailis Σάβ, 05/28/2022 - 10:30

Ο Κωστής Μουσουρούλης συμμετείχε σε τηλεοπτικό πάνελ για την απολιγνιτοποίηση στην Ελλάδα

akailis — Tue, 29 Nov 2022 13:37:01 +0000

Ο Κωστής Μουσουρούλης συμμετείχε σε τηλεοπτικό πάνελ για την απολιγνιτοποίηση στην Ελλάδα akailis Τρί, 11/29/2022 - 15:37

Η απολιγνιτοποίηση και η μετά τον λιγνίτη εποχή στην Ελλάδα και ειδικότερα στη Δυτική Μακεδονία ήταν τα θέματα που απασχόλησαν την συζήτηση που έγινε στο OnCamera.gr, στις 23/11/22, στο πλαίσιο του προγράμματος Post Coal Future Lab, που χρηματοδοτείται από το eit Climate-KIC.

Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Κωστής Μουσουρούλης, Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, ο κ. Ιωάννης Μπούκης, Διευθύνων Σύμβουλος στην Ελληνική Εταιρεία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης Α.Ε., ο κ. Τάσος Τζήκας, Προέδρος ΔΕΘ-Helexpo και ο κ. Νίκος Πετρόπουλος Πρόεδρος του ERCF.

Το συντονισμό ανέλαβε η κα Σάγια Τσαουσίδου, Πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων.

Ο Κωστής Μουσουρούλης, Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής τουΣχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης ανέλυσε το ρόλο αυτού του φιλόδοξου σχεδίου, την πορεία του και τις ενέργειες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα.

Συγκεκριμένα τόνισε ότι η μετάβαση σε βιώσιμη ανάπτυξη πήρε σάρκα και οστά με την Πράσινη Συμφωνία που εξασφάλισε τους πόρους, που ήταν απαραίτητοι για τη στήριξη της ενεργειακής και ψηφιακής πτυχής αλλά και για να διασφαλισθούν κονδύλια προς όφελος των περιοχών που επηρεάζονται περισσότερο, δηλαδή τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη.

Υπογράμμισε επίσης ότι η Ελλάδα βγήκε δυναμικά για να διεκδικήσει όσο το δυνατό μεγαλύτερο μερίδιο από τους πόρους αυτούς και με το σχέδιο αυτό καθορίσθηκαν ως στόχοι να αντισταθμισθούν οι αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της προηγούμενης δεκαετίας και να επιδιωχθεί η διαφοροποίηση του παραγωγικού ιστού των περιοχών αυτών με την ανάπτυξη κλάδων όπως η βιοτεχνία, η βιομηχανία, ο τουρισμός.

Ο Ιωάννης Μπούκης, Διευθύνων Σύμβουλος στην Ελληνική Εταιρεία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης Α.Ε. ο οποίος έχει αναλάβει την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου της απολιγνιτοποίησης που είναι μεταξύ άλλων, η διαφοροποίηση της παραγωγικής βάσης των περιοχών δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης, η αναβάθμιση και αξιοποίηση των εδαφών που περιλαμβάνονται στις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης, εξήγησε τον τρόπο με τον οποίο θα πραγματοποιηθεί καθώς και τι περιλαμβάνει ο σχεδιασμός για την προσέλκυση νέων επενδυτών στην Δυτική Μακεδονία.

Ο Τάσος Τζήκας, Προέδρος ΔΕΘ-Helexpo ανάλυσε τον τρόπο σχεδιασμού, την μελέτη και την οργάνωση-υλοποίηση του νέου τεχνολογικού πάρκου στη Μεγαλόπολη καθώς και τις προοπτικές ανάπτυξής του.

Ο Νίκος Πετρόπουλος, Πρόεδρος του ERFC του οργανισμού που υλοποιεί ένα μεγάλο εύρος ευρωπαϊκών προγραμμάτων για την κλιματική αλλαγή και την απολιγνιτοποίηση, παρουσίασε μια νέα ιδέα, την δημιουργία μιας πλατφόρμας (Ιnvestment Maturing Platform) στην οποία θα καταγράφονται τα επενδυτικά σχέδια και θα ερευνείται ο τρόπος υλοποίησης τους. Η ιδέα αλλά και ο τρόπος υλοποίησης της πλατφόρμας αποτελεί προϊόν συνεργασίας όλων των φορέων του έργου Post Coal Future Lab.

Για να παρακολουθήσετε όλη τη συζήτηση δείτε εδώ.

ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Tags

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΡΑΣΙΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΚΑΙΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

ΤΑΜΕΙΟ ΔΙΚΑΙΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΚΩΣΤΗΣ ΜΟΥΣΟΥΡΟΥΛΗΣ:Το Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης στοχεύει και στην ενεργειακή αυτονομία, τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή των νησιών.

akailis — Wed, 09 Nov 2022 06:48:44 +0000

ΚΩΣΤΗΣ ΜΟΥΣΟΥΡΟΥΛΗΣ:Το Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης στοχεύει και στην ενεργειακή αυτονομία, τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή των νησιών. akailis Τετ, 11/09/2022 - 08:48

Στη στήλη "ΓΝΩΜΗ" της εφημερίδας "ΤΑ ΝΕΑ" στις 05/11/2022, ο Κωστής Μουσουρούλης, Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, σε άρθρο του με τίτλο "Νησιά και κλιματική ουδετερότητα", αναφέρθηκε στην τεράστια σημασία που έχει για τις εξαρτημένες από τον άνθρακα νησιωτικές περιοχές της Ελλάδας, το Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης.

Τονίζει δε πως " Το Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία εν τω γίγνεσθαι, για τη διασφάλιση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής σε ευαίσθητες περιοχές της ηπειρωτικής και της νησιωτικής Ελλάδας".

Ακολουθεί το άρθρο:

Νησιά και κλιματική ουδετερότητα

Το πρώτο ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ΕΣΠΑ για τη δίκαιη μετάβαση των εξαρτημένων από τον άνθρακα περιοχές είναι Ελληνικό. Απευθύνεται στις περιοχές εξόρυξης και καύσης λιγνίτη για ηλεκτροπαραγωγή καθώς και στα μη διασυνδεδεμένα με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό σύστημα νησιά (ΜΔΝ), τα οποία ηλεκτροδοτούνται με καύση πετρελαίου σε αυτόνομους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς (ΑΣΠ). Οι περιοχές αυτές θα ενισχυθούν με 1,63 δις ευρώ, προκειμένου να στηριχθεί η απασχόληση και να επιτευχθεί η ισορροπημένη και βιώσιμη ανάπτυξή τους.

Οι ΑΣΠ συγκροτούν 32 αυτόνομα ηλεκτρικά συστήματα που τροφοδοτούν ένα ή περισσότερα ΜΔΝ. Τα 24 θα αποσυρθούν έως το 2029, με την ολοκλήρωση της συνδετήριας καλωδίωσής τους, ενώ τα 8 θα παραμείνουν σε καθεστώς ΜΔΝ. Η ενεργειακή μετάβαση θα πραγματοποιηθεί με τη σταδιακή διείσδυση των ΑΠΕ στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Στην πρώτη περίπτωση, λόγω της αύξησης του «ηλεκτρικού χώρου» που θα προκύψει από τη διασύνδεση, και στη δεύτερη, με την εγκατάσταση υβριδικών σταθμών παραγωγής οι οποίοι συνδυάζουν αιολική-ηλιακή ενέργεια με συστήματα αποθήκευσης ενέργειας.

Για να πετύχουμε την ένταξη των ΜΔΝ στο χάρτη δίκαιης μετάβασης, υποστηρίξαμε ότι: (1) η παραγωγή καθαρής ενέργειας θα συμβάλλει στον βιώσιμο μετασχηματισμό των δύο βασικών πυλώνων ανάπτυξης και μεγαλύτερων καταναλωτών ενέργειας: του τουρισμού και της γαλάζιας οικονομίας. Αλλιώς, η μετάβαση θα είναι ελλιπής, με συνεπαγόμενες επιπτώσεις στο ανθρώπινο δυναμικό, το παραγωγικό κεφάλαιο και το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον, (2) η ενεργειακή μετάβαση ανάλογα με την περίπτωση, επηρεάζει με διαφορετικό τρόπο κάθε συστάδα νησιών τόσο σε σχέση με την απώλεια θέσεων εργασίας και τη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, όσο και σε σχέση με τη δυνατότητα διαφοροποίησης της τοπικής τους οικονομίας και (3) η ενεργειακή μετάβαση επηρεάζει διαφορετικά κάθε νησί, ανάλογα με τη βαρύτητα του πετρελαίου στο παραγωγικό του σύστημα, ενώ προκαλεί επιπλέον κόστη τα οποία δεν μπορούν να επωμιστούν εξ ολοκλήρου τα νησιά, με δεδομένες τις φυσικές προκλήσεις της νησιωτικότητας.

Ειδικά για τα νησιά τα οποία χαρακτηρίζονται από πληθυσμιακή στασιμότητα, αδύναμες οικονομίες, χαμηλή ποιότητα υποδομών/υπηρεσιών και γεωγραφική απομόνωση, η διαφοροποίηση, με αφετηρία την ενεργειακή μετάβαση και τις αλλαγές που αυτή επιφέρει στις τοπικές οικονομίες, θα επιδιωχθεί μέσω της πρωτοβουλίας Gr-eco Islands. Η πρωτοβουλία θα χρηματοδοτήσει ολιστικές παρεμβάσεις που συμβάλλουν στην ενεργειακή αυτονομία και στη στροφή των τοπικών οικονομιών προς πιο πράσινες και βιώσιμες δραστηριότητες. Οι πόροι θα προέλθουν κυρίως από το Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Κλιματική Αλλαγή» και συμπληρωματικά από το Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης και τα Περιφερειακά Προγράμματα.

Επιπλέον, πετύχαμε τη δυνατότητα χορήγησης σε όλες τις περιοχές μετάβασης έως και 10% επιπλέον ποσοστό ενίσχυσης για μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, ανεξάρτητα από την πηγή χορήγησης της ενίσχυσης (εθνικοί ή ευρωπαϊκοί πόροι).

Το Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία εν τω γίγνεσθαι, για τη διασφάλιση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής σε ευαίσθητες περιοχές της ηπειρωτικής και της νησιωτικής Ελλάδας.

ΥΠΕΝ

Tags

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΚΑΙΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ

Εκδήλωση στο Ζάππειο: Ευρωπαϊκή και Ελληνική Στρατηγική για το Υδρογόνο

akailis — Tue, 08 Nov 2022 08:02:38 +0000

Εκδήλωση στο Ζάππειο: Ευρωπαϊκή και Ελληνική Στρατηγική για το Υδρογόνο akailis Τρί, 11/08/2022 - 10:02

Ο Κωστής Μουσουρούλης, Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για μια ουδέτερη κλιματικά και βιώσιμη οικονομία, συμμετείχε ως ομιλητής στην εκδήλωση με θέμα: Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική Υδρογόνου, ο ρόλος της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου και η Ελληνική Στρατηγική Υδρογόνου, που πραγματοποιήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2022 στο Ζάππειο Μέγαρο στην Αθήνα.

Η εκδήλωση ήταν πρωτοβουλία του Γιώργου Χατζημαρκάκη, Διευθύνοντα Σύμβουλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υδρογόνου (Hydrogen Europe) με συν-διοργανωτές από την Ευρωπαϊκή Ένωση Υδρογόνου, την Περιφέρεια Κρήτης, την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, την Περιφέρεια Θεσσαλίας και την Επιτροπή για τη χάραξη Εθνικής Στρατηγικής για το Υδρογόνο.

Την εκδήλωση χαιρέτησαν ο κ. Μιχάλης Παπαδόπουλος, Υφυπουργός Μεταφορών και Υποδομών και η κα, Μαρία Σπυράκη, βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Στο πάνελ συμμετείχαν οι κκ. Γιώργος Κασαπίδης, Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργος Αλεξάκης, Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης, Βασίλης Γρηγορίου, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Advent Technologies Holdings, Νίκος Ντάβος, Συνιδρυτής και Διαχειριστής του Cluster Βιοοικονομίας και Περιβάλλοντος Δυτικής Μακεδονίας (CluBE), Κωστής Μουσουρούλης, Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, Aθανάσιος Στούμπος, Συνιδρυτής CYRUS A.E. και Εθνικός Εκπρόσωπος στο Clean Hydrogen JU και Ιωάννης Μπούκης, Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικής Εταιρείας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, με συντονιστή της εκδήλωσης τον κ.Τάκη Σαράντη, Δημοσιογράφο της ΕΡΤ.

Ακολουθεί η τοποθέτηση του Κωστή Μουσουρούλη:

Βρισκόμαστε σήμερα λίγο πριν από την κορύφωση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Θα ακολουθήσει η πτώση. Ωστόσο, εάν αυτό δεν συμβεί, θα συνεχιστεί η απορρύθμιση του κλίματος από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, ιδίως των G20 οι οποίοι εκπέμπουν το 80% των αερίων του θερμοκηπίου. Οι δραστηριότητες αυτές είναι και θα είναι αυτεπίστροφες σε όλους υπό δύο μορφές : των φυσικών καταστροφών και του οικονομικού κόστους τόσο για την αποκατάστασή τους, όσο και για την αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους των προϊόντων και των αγαθών. Αρκεί μια ελάχιστη αύξηση της θερμοκρασίας για να εκτινάξει το κόστος παραγωγής, μεταφοράς και διανομής τους.

Αυτή η σκέψη μας οδηγεί στην ευτυχή συγκυρία αυτής της τέλειας καταιγίδας που ζούμε. Και όμως, αυτό δεν είναι οξύμωρο. Το ράλι των τιμών φυσικού αερίου λειτουργεί ως καταλύτης που θα επιταχύνει την πτώση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων, και την μετάβαση σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Η κατάσταση αυτή θυμίζει την πετρελαϊκή κρίση του 1973, όταν η Ευρώπη έχει εναγκαλιστεί με τους Άραβες προμηθευτές πετρελαίου. Όταν η ζήτηση αυξήθηκε με τη προσφορά να είναι ανεπαρκής, οι τιμές εκτοξεύθηκαν, εκτός βεβαίως της γεωπολιτικής διάστασης του ζητήματος.

Αργότερα, τη θέση των Αράβων κατέλαβαν οι Ρώσοι. Όχι από μόνοι τους. Η Ευρώπη τους την παραχώρησε. Το 1991, μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, όταν στην προσπάθεια εξόδου από τον ασφυκτικό κλοιό των Αράβων, η Ευρώπη μαζί με τον Καναδά, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, συμφώνησαν σε έναν Ενεργειακό Χάρτη μέσω του οποίου η Ευρώπη, διαθέτουσα τεχνολογία, και η Ρωσία, διαθέτουσα αέριο και πετρέλαιο, θα ανέπτυσσαν συνεργασία. Ακολούθησε το 1994 η Συνθήκη για τον Ευρωπαϊκό Ενεργειακό Χάρτη ο οποίος άνοιξε τον δρόμο για την λεγόμενη διαφοροποίηση των πηγών, των προμηθευτών και των οδεύσεων. Βέβαια, στην πορεία, η διαφοροποίηση των οδεύσεων δεν οδήγησε αυτόματα και στην διαφοροποίηση των προμηθευτών, γιατί οι προμηθευτές αγόραζαν τις πηγές.

Μετά από την πολύ σύντομη ιστορική αυτή αναφορά, τίθεται το ερώτημα: ποιος έχει σειρά μετά τους Άραβες και Ρώσους; Η απάντηση είναι απλή: Οι Ευρωπαίοι. Αυτό σκέφτηκαν το 1996, όταν αποφάσισαν από καταναλωτές ενέργειας να γίνουν παραγωγοί, μέσα από την απελευθέρωση των αγορών και την τιμολόγηση των ρύπων. Απελευθέρωση των αγορών σημαίνει ότι το επενδυτικό ρίσκο δεν θα το αναλαμβάνει πλέον ο δημόσιος τομέας, αλλά οι ιδιώτες. Αν οι εκτιμήσεις του IRENA, του Διεθνούς οργανισμού για τις ΑΠΕ είναι σωστές, για να διατηρήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό έως το 2050, χρειάζονται επενδύσεις 130 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Ποιος θα τις κάνει και γιατί;

Πάμε σιγά-σιγά να δούμε γιατί μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι. Πράγματι η τεχνολογία ΑΠΕ έχει εξελιχθεί, οι τιμές έχουν μειωθεί. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό, γιατί οι ΑΠΕ χωρίς αποθήκευση της παραγόμενης ενέργειας δεν είναι αποδοτικές. Για την ανάπτυξη του πράσινου υδρογόνου, είναι απαραίτητη μία πλεονασματική παραγωγή ΑΠΕ.

Επιστρέφω στο φυσικό αέριο το οποίο μας είναι αναγκαίο ως μεταβατικό καύσιμο. Όλοι νομίζαμε ότι οι τιμές ξέφυγαν λόγω του πολέμου. Δεν είναι απόλυτα αληθές αυτό. Οι τιμές ξέφυγαν γιατί αυξήθηκε η ζήτηση μετά από τα lock-down συνεπεία της πανδημίας, γιατί φέτος είχαμε μεγάλη ξηρασία, συνεπεία της κλιματικής αλλαγής, με αποτέλεσμα τα πυρηνικά και τα υδροηλεκτρικά να μη δουλέψουν, γιατί μειώθηκε απότομα η ζήτηση ενέργειας όταν η βιομηχανία έκοψε την παραγωγή για να κάνει εξοικονόμηση ακριβώς λόγω της υψηλών τιμών της ενέργειας. Αυτά μπορούν να συμβούν με τις ΑΠΕ; Όχι δεν μπορούν να συμβούν. Οι ΑΠΕ, δεν είναι εκτεθειμένες σε αυτές τις διακυμάνσεις.

Επίσης, οι ΑΠΕ δεν είναι σε κάποιο χρηματιστήριο ενέργειας, όπως το Ολλανδικό TTF το οποίο ξεκίνησε ως κόμβος διαπραγμάτευσης σποτ φορτίων υγροποιημένου αερίου, και στην πορεία ενέταξε ποσότητες αερίου αγωγών αλλά και μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας. Έτσι, αρκεί μία δήλωση του Πούτιν για να διαταραχθούν οι τιμές, ή να υπάρξει συνεννόηση μεταξύ πωλητών και αγοραστών για τιμές οι οποίες δεν θα αντανακλούν το κόστος παραγωγής.

Οι ΑΠΕ, δεν τα έχουν αυτά. Όπως προανέφερα, αντιμετωπίζουν πρόβλημα αποθήκευσης. Το υδρογόνο για να αποθηκευτεί χρειάζεται δεξαμενές υψηλής πίεσης -200 με 300 bar- γεγονός που συνεπάγεται επενδύσεις σε μεγάλες και βαριές εγκαταστάσεις. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο βλέπουμε να αποθηκεύονται οικονομικότερα μόνον τα παράγωγα του υδρογόνου, όπως η αμμωνία ή η μεθανόλη.

Για να περάσουμε στην καρδιά του ζητήματος: το υδρογόνο μπορεί να παίξει έναν διπλό ρόλο: έναν αναπτυξιακό, με την έννοια της δυνατότητας που έχει να υποκαταστήσει τα συμβατικά καύσιμα, και έναν εξισορροπητικό, αφού, μέσω της ηλεκτρόλυσης, επιτυγχάνεται αποθήκευση ενέργειας από ΑΠΕ σε μεγάλες ποσότητες και έτσι μπορεί αφενός να γεφυρώσει τις διακυμάνσεις της εποχιακής ζήτησης, και, αφετέρου, να μεταφερθεί επιτρέποντας την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας εκεί όπου είναι αποδοτικότερη.

Συνοψίζοντας, το στοίχημα της απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα θα παιχτεί στο υδρογόνο. Και αυτό, γιατί τα άλλα καύσιμα, τα άλλα ανανεώσιμα αέρια, όπως το βιομεθάνιο, δεν μπορούν να παραχθούν σε ποσότητες επαρκείς, λόγω πρώτης ύλης.

Ακούστηκε πολλές φορές ότι η τεχνολογία δεν είναι ώριμη, ούτε τεχνικά ούτε οικονομικά, και απαιτείται δημόσια στήριξη. Ναι απαιτείται δημόσια στήριξη. Προς ποια όμως κατεύθυνση; Είμαι αντίθετος με τις αλόγιστες κρατικές ενισχύσεις. Είμαι όμως υπέρ της συγκέντρωσης δεξιοτήτων, της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας, της σύζευξης μεταξύ των πιο καινοτόμων επιχειρήσεων και των ερευνητικών κέντρων, και της εισαγωγής νέων σύγχρονων εργαλείων χρηματοδότησης.

Σχετικά με τη μείωση του κόστους παραγωγής, έχει μεγάλη σημασία η προώθηση και εμβάθυνση των διεθνών συνεργασιών μεταξύ κρατών που διαθέτουν ΑΠΕ εν αφθονία, όπως η Ελλάδα, και κρατών που έχουν τεχνογνωσία και τεχνολογία. Η Ελλάδα, δεν πρέπει όμως να παραμείνει μόνον στο σκέλος της προσφοράς διαθεσιμότητας ΑΠΕ, αλλά να περάσει στην ανάπτυξη εγχώριας τεχνογνωσίας για την παραγωγή και για τη χρήση του υδρογόνου. Γιατί και στις δύο αυτές πτυχές υπάρχει ανάγκη.

Πιστεύω ότι όλα τα προβλήματα που συζητήθηκαν σήμερα, στο τέλος θα επιλυθούν. Ήδη έχουμε μια μεγάλη μείωση του κόστους παραγωγής για παράδειγμα στις κυψέλες υδρογόνου. Δεν έχω φρέσκα στοιχεία, αλλά πρέπει να είναι γύρω στο 50% με 60% σε σχέση με τις πρώτες παραγωγές.

Έχουμε μία ευρωπαϊκή στρατηγική πολύ σημαντική και μία εξασφαλισμένη χρηματοδότηση τόσο από το RepowerEU για την απεξάρτηση από τους Ρώσους, όσο και από το Fit55 μέσω της Πράσινης Συμφωνίας. Έχουμε πρωτοβουλίες από πλευράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όπως για παράδειγμα η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου, σε μία κατεύθυνση αναζωογόνησης της βιομηχανίας και των μεταφορών, δύο τομείς στους οποίους πάσχουμε και πρέπει να παρέμβουμε.

Έχουμε και στην Ελλάδα μία ενεργειακή και κλιματική στρατηγική, το ΕΣΕΚ, και μια ειδικότερη για το υδρογόνο, με ποσοτικούς στόχους και χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.

Τέλος, και κλείνω με αυτό, έχουμε περιοχές της χώρας όπως η Δυτική Μακεδονία, τις οποίες θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε κάλλιστα ως παράδεισο για επενδύσεις υδρογόνου. Και αυτό γιατί στην Δυτική Μακεδονία, διαθέτουμε κόσμο εξοικειωμένο με την βιομηχανική δραστηριότητα, εδώ και δεκαετίες, διαθέτουμε υψηλού επιπέδου προσωπικό, και επιστημονικό και τεχνικό και εργατικό, διαθέτουμε τεράστιες εκτάσεις που μπορούν να φιλοξενήσουν επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, διαθέτουμε ισχυρά δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρισμού, έχουμε μια ευνοϊκή γεωγραφία, αφού η Δυτική Μακεδονία έχει στα αριστερά και στα δεξιά της δυο διεθνή λιμάνια, την Ηγουμενίτσα και τη Θεσσαλονίκη. Έχουμε επίσης και ένα πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης, το πρώτο που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Ένωση για το νέο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, το οποίο έχει «κλειδωμένο» προϋπολογσιμό 1,6 δις ευρώ.

Όλες αυτές οι προϋποθέσεις συγκλίνουν, συντρέχουν, συνυπάρχουν ώστε η Ελλάδα να ατενίζει με ρεαλιστική αισιοδοξία το μέλλον ως προς την προώθηση του υδρογόνου.

Γνωρίζετε ότι στην θεωρία, η θεωρία από τη πράξη δεν διαφέρει καθόλου. Στην πράξη όμως τα πράγματα καμιά φορά είναι ή γίνονται εξαιρετικά δύσκολα. Είμαι πάντως βέβαιος ότι οι συνάδελφοι που θα ασχοληθούν με την εφαρμογή, ο κ. Μπούκης που θα διαχειριστεί τα εδάφη, και ο κ. Καλλίρης που θα διαχειριστεί τους πόρους για τη δίκαιη μετάβαση θα τα καταφέρουν.

Για να παρακολουθήσετε όλη την εκδήλωση πατήστε εδώ.

Για την ομιλία του Κωστή Μουσουρούλη και την απάντηση σε ερωτήσεις του κοινού πατήστε εδώ.

Δήλωση του Κωστή Μουσουρούλη στο κανάλι της Βουλής εδώ.

ΕΣΠΑ 2021-2027

Tags

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΡΑΣΙΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΚΑΙΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ

akailis — Mon, 07 Nov 2022 09:18:16 +0000

ΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ akailis Δευ, 11/07/2022 - 11:18

Στις 5 Νοέμβριου 2022 πραγματοποιήθηκε η ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα επιστημονική ημερίδα στο πλαίσιο του MONEY SHOW, με θέμα: Ενέργεια, Ανάπτυξη, Περιβάλλον και Πράσινη Μετάβαση.

Συμμετείχαν ως ομιλητές οι κκ. Κωστής Μουσουρούλης, Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, Ναπολέων Μαραβέγιας, καθηγητής του ΕΚΠΑ, Σεραφείμ Πολύζος, καθηγητής του παν/μιου Θεσσαλίας και Κώστας Μπίθας, καθηγητής Παντείου παν/μιου. Το συντονισμό ανέλαβε η κα Βασιλική Δεληθέου, επικ. καθηγήτρια Παντείου παν/μιου.

Η θεωρητική προσέγγιση των διαφόρων πτυχών του θέματος στην οικονομία, την ανάπτυξη και την πράσινη μετάβαση συμπληρώθηκε με την προσέγγιση ως προς την εφαρμογή τους σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Ακολουθούν τα κυριότερα σημεία της τοποθέτησης του Κωστή Μουσουρούλη.

Ως ενεργειακή κρίση ορίστηκε η έλλειψη προσφοράς ενέργειας, είτε λόγω ανεπάρκειας ενεργειακών πόρων, είτε λόγω αυξημένης ζήτησης, με επακόλουθο την αύξηση των τιμών της ενέργειας. Η αύξηση αυτή συμπιέζει το κόστος παραγωγής, την κερδοφορία και τις επενδύσεις των επιχειρήσεων, εξασθενεί την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και επιβαρύνει τα δημόσια ταμεία που υποχρεώνονται να τα στηρίζουν. Το 1973, με την αραβο-ισραηλινή διένεξη, η διεθνής ζήτηση πετρελαίου άρχισε να αυξάνεται ταχύτερα από την προσφορά, με αποτέλεσμα το «πάνω χέρι» να περάσει από τους Ευρωπαίους αγοραστές στους Άραβες πωλητές. Αμέσως ξέσπασε η πρώτη μεγάλη ενεργειακή κρίση με επακόλουθο την εκτίναξη της τιμής του αργού πετρελαίου. Η κρίση αυτή βρήκε την Ευρώπη απροετοίμαστη -χωρίς αποθέματα αν και ήταν υποχρεωτικό- ενώ ανέδειξε την ευπάθειά της ακριβώς λόγω της ενεργειακής της εξάρτησης από το Αραβικό πετρέλαιο. Η κρίση ονομάστηκε «Ευρωμαρασμός» επειδή βύθισε την Ευρώπη σε βαθιά ύφεση. Το 1979, η Ευρώπη υπέστη τις συνέπειες μιας δεύτερης πετρελαϊκής κρίσης για τους ίδιους περίπου λόγους. Οι πάντες άρχισαν να συνειδητοποιούν τις επιπτώσεις της εξάρτησης από την παραγωγή, την προμήθεια και τη διαμετακόμιση του πετρελαίου στην οικονομία, όχι όμως και της χρήσης του στο περιβάλλον.

Ήδη όμως από το 1980, ακραία καιρικά φαινόμενα είχαν αρχίσει να γίνονται πιο συχνά. Έτσι, το 1987, είκοσι σχεδόν χρόνια από τον «Μάη του 1968», ο ΟΗΕ όρισε την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης ως «μια ανάπτυξη που ικανοποιεί τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να διακυβεύει τη δυνατότητα των μελλοντικών γενιών να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες».

Η κλιματική αλλαγή, δηλαδή η απορρύθμιση του καιρού ήταν η αφορμή. Η απορρύθμιση αυτή εκδηλώνεται με την άνοδο της μέσης θερμοκρασίας στον πλανήτη και προκαλεί τα ακραία αυτά φαινόμενα, όπως η αλλαγή στα οικοσυστήματα, το λιώσιμο των πάγων και η άνοδος της στάθμης των θαλασσών, η λειψυδρία, οι απότομες θερμοκρασιακές μεταβολές, ακόμα και η «μετακίνηση των εποχών». Την απορρύθμιση του κλίματος προκαλούν σε μεγάλο βαθμό οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων ρύπων κυρίως από τη χρήση ορυκτών καυσίμων στη βιομηχανία, στις μεταφορές και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Συγκεκριμένα λιγνίτη, λιθάνθρακα, ανθρακίτη και υδρογονανθράκων δηλαδή πετρελαίου και φυσικού ορυκτού αερίου. Το 80% των εκπομπών αυτών οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα ενός μικρού αριθμού κρατών -G20- η οποία ωστόσο πλήττει όλα τα κράτη υπό δυο μορφές: των φυσικών καταστροφών και του οικονομικού κόστους, αφενός για την αποκατάσταση των ζημιών, και, αφετέρου για το επιπλέον κόστος που προκαλεί κάθε αλλαγή της θερμοκρασίας στην αλυσίδα παραγωγής, μεταφοράς και κατανάλωσης αγαθών.

Ως κλιματική κρίση ορίστηκε η κατάσταση κατά την οποία απαιτείται η λήψη μέτρων σε παγκόσμιο επίπεδο για την περιορισμό της κλιματικής αλλαγής. Όμως, ενώ σήμερα διαβιούμε υπό συνθήκες κλιματικής κρίσης, ενώ γνωρίζουμε που οφείλεται, ενώ είμαστε πιο ευαίσθητοι και κατανοούμε καλύτερα τη σύνδεση της κλιματικής αλλαγής με το περιβάλλον και την οικονομία, η κρίση επιδεινώνεται. Αυτό συμβαίνει για τρεις κυρίως λόγους: 1) διότι οι συμβιβασμοί ως προς τη λήψη μέτρων σε παγκόσμιο επίπεδο είναι -και μάλλον θα παραμείνουν- κατώτεροι των απαιτήσεων που είναι πολλαπλάσιες των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει τα κράτη του ΟΗΕ, 2 διότι η παγκόσμια προσφορά καθαρής ενέργειας είναι ελλειμματική, ενώ η ζήτηση ορυκτής ενέργειας αυξάνεται διαρκώς ιδίως στην Ασία, αλλά και στην αναδυόμενη Αφρική, και 3) διότι υπάρχει δυσπιστία ως την πράσινη ενέργεια - κατάσταση που θυμίζει τη στάση μερίδας της κοινωνίας απέναντι στα εμβόλια κατά της Covid-19 .

Το 1991, αμέσως μετά τη λήξη του ψυχρού πολέμου, όταν έλαβε χώρα στο Ρίο ο κυριότερος συμβιβασμός με τη «Σύμβαση-Πλαίσιο για την κλιματική αλλαγή», η ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης “μεταβιβάστηκε” από τις Αραβικές χώρες στη Ρωσία. Τότε, Ευρωπαϊκή Ένωση, ΗΠΑ, Καναδάς και Ιαπωνία υπέγραψαν τον «Ευρωπαϊκό Χάρτη Ενέργειας» ο οποίος έδειξε τους δεσμούς συμπληρωματικότητας μεταξύ της Δυτικής Ευρώπης, η οποία διαθέτει την τεχνογνωσία και τις τεχνολογίες, και τρίτων χωρών όπως η Ρωσία, οι οποίες διαθέτουν ενεργειακούς πόρους.

Λίγο αργότερα, το 1994, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε να εφαρμόσει τον Χάρτη αυτόν θεσπίζοντας τη «Συνθήκη για τον Ευρωπαϊκό Ενεργειακό Χάρτη» με αντικείμενο τη διαμετακόμιση ενέργειας μεταξύ Ανατολής και Δύσης, τις συναλλαγές, τις επενδύσεις και τη συνεργασία, με στόχο τη διαφοροποίηση του εφοδιασμού, και επομένως τη μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από τις πηγές της Μέσης Ανατολής. Τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν το 1996, όταν ξεκίνησε μια προσπάθεια σταδιακής μετατροπής της Ευρώπης από καταναλωτή σε παραγωγό ενέργειας, κυρίως με το «1ο Ενεργειακό Πακέτο Απελευθέρωσης των αγορών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου» και, αργότερα, με μια σειρά συστημικών μέτρων περιορισμού της χρήσης άνθρακα.

Αμέσως άρχισαν και οι ιδιωτικοποιήσεις κρατικών εταιρειών. Έως τότε την ενέργεια προμήθευαν μονοπωλιακά οι κρατικές εταιρίες οι οποίες είχαν την ευθύνη σχεδιασμού και εκτέλεσης των έργων παραγωγής, μεταφοράς και διανομής της ενέργειας. Με την απελευθέρωση των αγορών ενισχύθηκε η ενεργειακή ασφάλεια, αφού, μακροπρόθεσμα, οι τιμές σταθεροποιήθηκαν σε ανταγωνιστικά επίπεδα, ενώ οι ενεργειακές υποδομές βελτιώθηκαν με ιδιωτική χρηματοδότηση. Το ίδιο συνέβη και με τα δημόσια οικονομικά, αφού, πλέον, τους επιχειρηματικούς κινδύνους των επενδύσεων τους αναλάμβαναν οι ιδιώτες και όχι οι φορολογούμενοι, όπως συμβαίνει σε κάθε μονοπωλιακό καθεστώς. Οι επενδύσεις αυτές αφορούσαν κυρίως το σκέλος της παραγωγής ενέργειας. Πρακτικά, οι επενδυτές προσδιόριζαν το ενεργειακό μίγμα, έχοντας συνεκτιμήσει το επενδυτικό περιβάλλον που προσφέρει κάθε χώρα.

Το 2007, ήρθε η Συνθήκη της Λισαβόνας για να βάλει τα θεμέλια μιας Κοινής Ενεργειακής Πολιτικής, όπως αυτή εκφράστηκε για πρώτη φορά το 1951 με την Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα, την ΕΚΑΧ, και το 1957 με την Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας, την Ευρατόμ. Δεν είναι τυχαίο ότι δυο στις τρεις ιδρυτικές συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφορούσαν στον τομέα της ενέργειας. Έτσι, η Ένωση απέκτησε αυξημένες εξουσίες και, πλέον, τον πρώτο λόγο για τη ρύθμιση των ενεργειακών θεμάτων με στόχο την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και ιδίως: 1) την απελευθέρωση και ολοκλήρωση των αγορών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, 2) την επάρκεια εγχώριων πόρων που μπορούν να είναι εκμεταλλεύσιμοι σε συνθήκες οικονομικά παραδεκτές, καθώς και 3) την προσφυγή σε εξωτερικές πηγές, διαφοροποιημένες και σταθερές.

Το 2008, η Ένωση έθεσε για πρώτη φορά συγκεκριμένους στόχους για την ασφάλεια του ενεργειακού της εφοδιασμού: 1) την διαφοροποίηση των πηγών, των προμηθευτών και των οδεύσεων ενέργειας, μέσα από μια πλήρως ενοποιημένη εσωτερική αγορά, όπου η ενέργεια θα ρέει ελεύθερα δια των κατάλληλων υποδομών και χωρίς τεχνικούς ή κανονιστικούς φραγμούς και 2) την προώθηση της ΕΤΑΚ σε τομείς όπως η Ορθολογική Χρήση και η Εξοικονόμηση της Ενέργειας, παράλληλα με προσπάθειες καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής με την προώθηση των ΑΠΕ και τον περιορισμό της εκπομπής των αερίων του θερμοκηπίου.

Στην περίπτωση των αγορών φυσικού αερίου που σήμερα μας απασχολούν ιδιαίτερα, η κατασκευή σταθμών LNG στην Ευρώπη και η ανάπτυξη της spot αγοράς έδωσαν μεγάλη ώθηση στην απελευθέρωση. Αμέσως αναπτύχθηκαν διάφοροι κόμβοι διαπραγμάτευσης των τιμών της αγοράς αυτής, όπως ο γνωστός Ολλανδικός (Title Transfer Facility, TTF), όπου εντάχθηκε προς διαπραγμάτευση και το αέριο που μεταφέρεται με αγωγούς. Έτσι το αέριο έγινε χρηματιστηριακό είδος, όπως το πετρέλαιο, με την τιμή του να την διαμορφώνουν πλέον οι παραγωγοί και οι αγοραστές και η ψυχολογία και, ενίοτε, να την χειραγωγούν οι πωλητές.

Ωστόσο, η σημερινή αύξηση των τιμών της ενέργειας ελάχιστα οφείλεται στον παραπάνω μετασχηματισμό της αγοράς αερίου. Οφείλεται κυρίως στην «επανεκκίνηση» της διεθνούς οικονομίας μετά την πανδημία, στην αδυναμία της παραγωγής ΑΠΕ, αλλά και πυρηνικής και Υ/Η ενέργειας λόγω της ανομβρίας μηνών, στον πόλεμο στην Ουκρανία και στις γεωπολιτικές εξελίξεις. Η ενεργειακή εξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία την άφησε εκτεθειμένη σε όλα αυτά.

Συνεπώς, η Ένωση, βλέποντας και τις πολιτικές και γεωπολιτικές διαστάσεις που προσέδωσε ο πόλεμος στην Ουκρανία στον ενεργειακό τομέα, πήρε τον μονόδρομο της στρατηγικής ενεργειακής της αυτονομίας από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες, γνωρίζοντας ότι βραχυπρόθεσμα τα απαραίτητα φορτία βάσης θα τα εξασφαλίσουν οι θερμικές μονάδες συμβατικών καυσίμων, εγχώριων και εισαγόμενων. Η πρόσφατη συμφωνία για την υιοθέτηση ενός μηχανισμού ελέγχου των τιμών ήρθε με μεγάλη καθυστέρηση. Δεν ήταν όμως αυτή η συμφωνία που οδήγησε στην πρόσφατη αποκλιμάκωσή τους.

Αυτή οφείλεται: στις προσπάθειες εναλλακτικών εισαγωγών ενεργειακών πόρων, στις ευνοϊκές κλιματολογικές συνθήκες και στην συνεπακόλουθη μείωση της ζήτησης, στην προσωρινή επάρκεια αποθεμάτων σε LNG και στην οριζόντια εξοικονόμηση ενέργειας η οποία προέκυψε λόγω διακοπής της παραγωγής πολλών ευρωπαϊκών βιομηχανιών και βιοτεχνιών.

Η αναστάτωση αυτή έχει ένα βαρύ τίμημα: τον κίνδυνο αποβιομηχάνισης, αφού οι βιομηχανίες μεταναστεύουν συχνά στις ΗΠΑ, όπου υπάρχει άφθονη φθηνή των σχιστολιθικών υδρογονανθράκων, ή στην Κίνα ή σε άλλες ασιατικές οικονομίες, όπου και πάλι είναι πολύ χαμηλότερο το κόστος της παραγωγής. Πάντως η μεγαλύτερη πρόκληση σήμερα, πιο μεγάλη ίσως και από τις διακυμάνσεις των τιμών, είναι η εξασφάλιση σταθερότητας στη ροή ενέργειας και η επάρκεια των πόρων.

Είναι γεγονός ότι οι ΑΠΕ εξασφαλίζουν επάρκεια προσφοράς ενέργειας, αντιμετωπίζουν την αστάθεια των τιμών ορυκτών καυσίμων και συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη και την τεχνολογική πρόοδο. Ωστόσο, αναπτύσσονται αργά σε σχέση με τους ρυθμούς που απαιτούνται προκειμένου να περιορισθούν οι ανάγκες σε φυσικό αέριο, ενώ απαιτούν ένα βέλτιστο μίγμα συμβατικών σταθμών, ευέλικτων με καθημερινή σβέση-εκκίνηση. Γι’ αυτό και εκτός από την αυξημένη διείσδυση των ΑΠΕ, το υφιστάμενο ΕΣΕΚ περιλαμβάνει και 2,1 GW νέων μονάδων ορυκτού αερίου. Είναι επίσης γεγονός ότι η μετάβαση στις ΑΠΕ απαιτεί τεράστιες επενδύσεις οι οποίες δεν πραγματοποιούνται.

Σύμφωνα με το IRENA/ International Renewable Energies Association, οι επενδύσεις για την πράσινη ενεργειακή μετάβαση -από τα ορυκτά καύσιμα στις ΑΠΕ- πρέπει να αυξηθούν κατά 30% και να φτάσουν στο δυσθεώρητο ποσό των 131 τρις δολαρίων μέχρι το 2050. Οι επενδύσεις σε δίκτυα παίζουν κύριο ρόλο. Αύξηση των επενδύσεων σε δίκτυα σημαίνει αύξηση ηλεκτρικού χώρου και ένταξη τόσο των νέων επενδύσεων σε ΑΠΕ, όσο και των Συστημάτων Αποθήκευσης Ενέργειας. Να σημειώσω εδώ ότι τα επενδυτικά σχέδια του ΑΔΜΗΕ και του ΔΕΔΔΗΕ για την επόμενη πενταετία για τα δίκτυα υψηλής, μέσης και χαμηλής τάσης είναι της τάξης των 5 δισ. ευρώ.

Επειδή η παραγωγή ΑΠΕ δεν είναι σταθερή λόγω της μεταβλητότητας και της εποχικότητας των καιρικών συνθηκών, απαιτούνται συστήματα αποθήκευσης ενέργειας. Η αποθήκευση εξασφαλίζει την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ, τη διαχείριση της πλεονασματικής παραγωγής τους και ρυθμίζει τον ετεροχρονισμό της ως προς τη ζήτηση, την ευστάθεια του συστήματος και την αποσυμφόρηση των κορεσμένων δικτύων. Ωστόσο, οι τεχνολογίες αποθήκευσης δεν είναι ακόμα ώριμες, πλην των συσσωρευτών, οι οποίοι αποθηκεύουν ενέργεια σε χημική μορφή και τη μετατρέπουν σε ηλεκτρισμό. Αυτές είναι οι αιτίες που τροφοδοτούν τις εκτιμήσεις για αυξημένο κόστος ενέργειας τα επόμενα χρόνια.

Πάντως, εάν το κόστος της ενέργειας παραμείνει υψηλό, η Ευρώπη κινδυνεύει με αποβιομηχάνιση. Το πρόβλημα είναι οξύτερο για τις βιομηχανίες εντάσεως ενέργειας όπως οι μονάδες παραγωγής χημικών -φέτος για πρώτη φορά η Ευρώπη εισήγαγε περισσότερα χημικά από όσα εξήγαγε, ή οι μονάδες αλουμινίου -ήδη η παραγωγή πρωτογενούς αλουμινίου έχει μειωθεί στο ήμισυ. Αυτό σημαίνει πως η Ευρώπη κινδυνεύει από ελλείψεις βιομηχανικών μετάλλων και πρώτων υλών που είναι αναγκαίες για την υλοποίηση άλλων πολιτικών της όπως η παραγωγή ηλεκτροκίνητων οχημάτων, υποδομών ΑΠΕ και προϊόντων υψηλής τεχνολογίας.

ΔΕΗ

Tags

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΠΡΑΣΙΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΚΑΙΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ

Η Κυβέρνηση διαθέτει 20 εκατ. ευρώ για αναπτυξιακές δράσεις χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος στις λιγνιτικές περιοχές

akailis — Tue, 18 Oct 2022 08:51:45 +0000

Η Κυβέρνηση διαθέτει 20 εκατ. ευρώ για αναπτυξιακές δράσεις χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος στις λιγνιτικές περιοχές akailis Τρί, 10/18/2022 - 11:51

Στο πλαίσιο στήριξης των περιοχών Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, υπεγράφη η Κοινή Υπουργική Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα και του Αναπληρωτή Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων αρμόδιου για θέματα ΔΑΜ, Νίκου Παπαθανάση για την έγκριση του Χρηματοδοτικού Προγράμματος “Χρηματοδότηση έργων και δράσεων για την ανάπτυξη βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος στις Π.Ε. Κοζάνης, Φλώρινας και στον Δήμο Μεγαλόπολης της Π.Ε Αρκαδίας συνολικού προϋπολογισμού 19.961.018 €.

Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο, από τα έσοδα των πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών του 2018.

Οι δράσεις που πρόκειται να χρηματοδοτηθούν από το πρόγραμμα, μεταξύ άλλων, είναι:

Ενεργειακή αναβάθμιση Κλειστού Κολυμβητηρίου Φλώρινας και ΕΑΚ Πτολεμαίδας.
Πιλοτικό πρόγραμμα υποδομών σε μικρούς ανοιχτούς αθλητικούς χώρους των Δήμων για την αντιμετώπιση επιπτώσεων ακραίων καιρικών συνθηκών.
Δημιουργία Κέντρου Νεολαίας, Εκπαίδευσης και Καινοτομίας στη Φλώρινα.
Ανάπτυξη Δικτύου Συλλογής και Διαχείρισης Συσκευασιών χρησιμοποιημένων φυτοφαρμάκων.
Μελέτη σκοπιμότητας για ΒΙΟ.ΠΑ. στο Δήμο Εορδαίας.
Μελέτη αξιοποίησης ακινήτου για διαμόρφωση φοιτητικής εστίας στον Δήμο Μεγαλόπολης.
Μελέτη σκοπιμότητας για την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων του Δήμου Κοζάνης.
Χώρος Υποδοχής Ζώνης Καινοτομίας στο Δήμο Κοζάνης.
Τεχνική Έκθεση Προέγκρισης Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) στον πυρήνα Πτολεμαΐδας της ΖΑΠ Κοζάνης, στους πυρήνες Αμυνταίου Κλειδίου των ΖΑΠ Φλώρινας και Κοζάνης και στον πυρήνα Μεγαλόπολης της ΖΑΠ Μεγαλόπολης, στο πλαίσιο της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης.
Μελέτες αρδευτικών Χειμαδίτιδας και Βεγορίτιδας.
Εκπόνηση Μελετών και Τευχών Δημοπράτησης Ενεργειακής Αναβάθμισης των Κτιριακών Εγκαταστάσεων του Παν. Δυτικής Μακεδονίας.
Μελέτη ανοιχτού γηπέδου ποδοσφαίρου 5.500 θέσεων και προπονητηρίου στίβου στον χώρο του πρώην στρατοπέδου “ΚΑΠΕΤΑΝ ΦΟΥΦΑ” στην Πτολεμαίδα.

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε εδώ.

ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ

Tags

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΑΜΕΙΟ

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΚΑΙΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ

Το νέο Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης περιλαμβάνει μεταξύ των προτεραιοτήτων του την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και την επαν-ειδίκευσή του.

akailis — Sat, 10 Sep 2022 15:14:56 +0000

Το νέο Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης περιλαμβάνει μεταξύ των προτεραιοτήτων του την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και την επαν-ειδίκευσή του. akailis Σάβ, 09/10/2022 - 18:14

Στις 10 Σεπτεμβρίου στον χώρο εκδηλώσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων (Περίπτερο 7) της 86ης ΔΕΘ, με πρόσκληση του κ. Νίκου Παπαθανάση , Αναπληρωτή Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, διεξήχθη πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με θέμα: Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση: Επένδυση προς ένα βιώσιμο μέλλον

Ομιλητές ήταν : ο κ. Νίκος Παπαθανάσης, Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αρμόδιος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, ο κ. Κωστής Μουσουρούλης, Πρόεδρος Συντονιστικής Επιτροπής Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, ο κ. Γιώργος Κασαπίδης, Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, ο κ. Παναγιώτης Νίκας, Περιφερειάρχης Πελοποννήσου, ο κ. Κωνσταντίνος Νιάφας, Στέλεχος Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Γεν. Δ/νση Περιφερειακής & Αστικής Πολιτικής.

Το συντονισμό της συζήτησης και την παρουσίαση του προγράμματος ΕΣΠΑ – ΔΑΜ πραγματοποίησε ο κ. Πελοπίδας Καλλίρης, Διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης.

Ο Κωστής Μουσουρούλης, στην ομιλία του, αναφέρθηκε καταρχάς στην παγκόσμια συγκυρία που οδηγεί την εξαρτημένη Ευρώπη να αυτονομηθεί ενεργειακά από την Ρωσία άμεσα. Όπως υπογραμμίζει ..." Η απόφαση να μηδενίσει τις εκπομπές αερίων ρύπων και να κινητοποιήσει τεράστιους οικονομικούς πόρους για να το επιτύχει, αποδείχτηκε προφητική. Και σίγουρα όχι ευκαιριακή, αφού η Ευρώπη προωθεί “πράσινες” πολιτικές εδώ και 30 χρόνια."

" Η στήριξη των περιοχών που αναπτύχθηκαν χάρη στην καύση άνθρακα και, συνεπώς, επηρεάζονται περισσότερο από άλλες, ήταν μια αυτονόητη απόφαση απορρέουσα από τις θεμελιώδεις αξίες της".

Στη συνέχεια εστίασε την προσοχή του στις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης αλλά και τα μη διασυνδεδεμένα νησιά τα οποία ηλεκτροδοτούνται κυρίως από πετρελαϊκούς σταθμούς.

Αναφέρθηκε στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, που είναι η υλοποίηση μιας εθνικής στρατηγικής ώστε η μετάβαση των περιοχών αυτών να γίνει με τρόπο κοινωνικά δίκαιο, αναπτυξιακά αποτελεσματικό και προστατευτικό για το περιβάλλον.

Υπογράμμισε χαρακτηριστικά ότι ..." Πρακτικά πρόκειται για άθροισμα πολλών μεταβάσεων: Ενεργειακή μετάβαση, για την υποκατάσταση με νέες πηγές παραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας· Περιβαλλοντική μετάβαση, για την απορρύπανση και την αποκατάσταση των εδαφών εξόρυξης· Κοινωνικοοικονομική μετάβαση, για τη διαφοροποίηση και την ανθεκτικότητα του παραγωγικού προτύπου κ.ό.κ."

Για ολόκληρη την ομιλία δείτε το αρχείο.

Για το βίντεο της ομιλίας δείτε εδώ.

Αρχείο

Ομιλία KM ΔΕΘ.pdf (80.32 KB)

ΕΣΠΑ 2021-2027

Tags

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΚΑΙΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα διαθέσει έως 10 δισ. ευρώ για τη στήριξη των περιφερειών που πλήττονται περισσότερο από την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.

akailis — Wed, 07 Sep 2022 11:21:37 +0000

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα διαθέσει έως 10 δισ. ευρώ για τη στήριξη των περιφερειών που πλήττονται περισσότερο από την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. akailis Τετ, 09/07/2022 - 14:21

Δίκαιη μετάβαση: η ΕΤΕπ θα διαθέσει έως 10 δισ. ευρώ για τη στήριξη των περιφερειών που πλήττονται περισσότερο από την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) υπέγραψαν συμφωνία σχετικά με τον δανειακό μηχανισμό του δημόσιου τομέα, τον τρίτο πυλώνα του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης.

Στο πλαίσιο του εν λόγω μηχανισμού θα χρηματοδοτηθούν δημόσιες επενδύσεις στην Ελλάδα και στις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση της Ευρώπης σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.

Προβλέπεται χρηματοδότηση ύψους έως 10 δισ. ευρώ υπό μορφή δανείων από την ΕΤΕπ σε συνδυασμό με 1,5 δισ. ευρώ υπό μορφή επιχορηγήσεων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Η συμφωνία ανοίγει τον δρόμο ώστε τα εδάφη και οι περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση της Ευρώπης σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, να επωφεληθούν από επιχορηγήσεις και δάνεια στο πλαίσιο ενός δανειακού μηχανισμού του δημόσιου τομέα. Ο εν λόγω μηχανισμός είναι μέρος του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, ο οποίος στηρίζει τη δίκαιη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα χωρίς να αφήνει κανέναν στο περιθώριο, συμπεριλαμβανομένων των κοινοτήτων που βασίζονται στην εξόρυξη άνθρακα και σε ρυπογόνες βιομηχανίες.

Η συμφωνία προσφέρει χρηματοδότηση ύψους έως 10 δισ. ευρώ από την ΕΤΕπ μέχρι το 2027 για την προώθηση επενδύσεων και τη μείωση του κοινωνικοοικονομικού κόστους της μετάβασης, διευκολύνοντας τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων, θέσεων εργασίας και υποδομών.

Ακολουθεί την πρόσκληση υποβολής προτάσεων για τη συνιστώσα επιχορηγήσεων της ΕΕ στο πλαίσιο του μηχανισμού που τέθηκε σε εφαρμογή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούλιο. Οι δυνητικοί δικαιούχοι μπορούν επίσης να ζητήσουν συμβουλευτική υποστήριξη από τον Ευρωπαϊκό Κόμβο Επενδυτικών Συμβουλών για την προετοιμασία και υλοποίηση έργων.

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε εδώ.

ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ

Tags

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

ΤΑΜΕΙΟ ΔΙΚΑΙΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ

Συνέντευξη της Επιτρόπου Elisa Ferreira για την έγκριση του ελληνικού προγράμματος για την Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση.

akailis — Thu, 23 Jun 2022 08:47:38 +0000

Συνέντευξη της Επιτρόπου Elisa Ferreira για την έγκριση του ελληνικού προγράμματος για την Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση. akailis Πέμ, 06/23/2022 - 11:47

Σε συνέντευξή της στο Just Transition Platform (JTP) newsletter, η Elisa Ferreira, αρμόδια Επίτροπος για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις, αναφέρθηκε στη σημασία της έγκρισης του ελληνικού Προγράμματος στο πλαίσιο του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης.

Ερώτηση: Το ελληνικό πρόγραμμα είναι το πρώτο που εγκρίνεται στο πλαίσιο του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, χάρη στο οποίο η Ελλάδα θα εξασφαλίζει 1,63 δις Ευρώ για την ελάφρυνση των επιπτώσεων της μετάβασης προς την κλιματική αλλαγή. Τι πιστεύετε για το πρόγραμμα αυτό και ποια είναι η συνέχεια μετά το ορόσημο αυτό;

Elisa Ferreira: Καταρχάς οφείλω να συγχαρώ την Ελλάδα για την έγκριση του προγράμματος της στο πλαίσιο του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης. Είναι η πρώτη χώρα που το πετυχαίνει και ελπίζω να ακολουθήσουν σύντομα και άλλες. Το ελληνικό πρόγραμμα θα φέρει τις τόσο απαραίτητες επενδύσεις στις εξαρτώμενες από τον άνθρακα περιοχές της χώρας ,τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη, καθώς και στα νησιά όπου λειτουργούν σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με μαζούτ. Θα διευκολύνει τη μετάβαση σε ανανεώσιμη ενέργεια, θα διασφαλίσει την ενεργειακή επάρκεια ενώ εξασφαλισθεί η πράσινη και δίκαιη ανάπτυξη για όλους. Πρόκειται για εξαιρετικές ειδήσεις για τις ενδιαφερόμενες περιοχές και τους πολίτες τους αλλά και για την Ευρώπη.

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε εδώ.

Σχετικά με το ελληνικό πρόγραμμα δείτε εδώ.

ΕΣΠΑ 2021-2027

Tags

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΚΑΙΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

ΤΑΜΕΙΟ ΔΙΚΑΙΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ

ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ

Ο νέος Εθνικός Κλιματικός Νόμος είναι πλέον νόμος του Κράτους.

akailis — Sat, 28 May 2022 07:55:37 +0000

Ο νέος Εθνικός Κλιματικός Νόμος είναι πλέον νόμος του Κράτους. akailis Σάβ, 05/28/2022 - 10:55

Εκδόθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 27/05/2022 ο νέος "Εθνικός Κλιματικός Νόμος - Μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, επείγουσες διατάξεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και την προστασία του περιβάλλοντος". (Νόμος αριθ.4936, ΦΕΚ 105/1/ 27/05/2022).

Σκοπός του παρόντος νόμου είναι η δημιουργία ενός συνεκτικού πλαισίου για τη βελτίωση της προσαρμοστικής ικανότητας και της κλιματικής ανθεκτικότητας της χώρας και τη διασφάλιση της σταδιακής μετάβασης της χώρας στην κλιματική ουδετερότητα έως το έτος 2050, με τον πλέον περιβαλλοντικά βιώσιμο, κοινωνικά δίκαιο και οικονομικά αποδοτικό τρόπο.

Οι θεσπιζόμενες πολιτικές και τα μέτρα για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής έχουν ως στόχο τη μείωση των εκπομπών και την αύξηση των απορροφήσεων, την ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου στους επενδυτές και τους πολίτες, και την ομαλή μετάβαση της οικονομίας και της κοινωνίας στην κλιματική ουδετερότητα.

Δείτε το κείμενο του νόμου σε αρχείο.

Αρχείο

Εθνικός Κλιματικός Νόμος.pdf (328.55 KB)

ΥΠΕΝ

Tags

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΚΑΙΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

ΤΑΜΕΙΟ ΔΙΚΑΙΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ

ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ