Ενημέρωση των Επιτροπών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και Προστασίας του Περιβάλλοντος για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης
Από το Γραφείο Τύπου της Βουλής των Ελλήνων:
Τις προτάσεις κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, εξέτασαν σήμερα σε κοινή συνεδρίαση η Ειδική Διαρκής Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων. Τις συναρμόδιες επιτροπές ενημέρωσαν ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αρμόδιος για θέματα Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, κ. Γεράσιμος Θωμάς, και ο Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης των περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, κ. Κωνσταντίνος Μουσουρούλης.
Στα εισαγωγικά του σχόλια ο Προεδρεύων της συνεδρίασης και Α΄ Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, κ. Δημήτρης Καιρίδης, σημείωσε ότι η χώρα μας, με προσωπική δέσμευση του Πρωθυπουργού, ανήκει στην κατηγορία των πρωτοπόρων 13 κρατών μελών που έχουν δεσμευτεί για πλήρη απολιγνιτοποίηση ως το 2030. Υπογράμμισε δε ότι θα πρέπει να αναζητηθούν συμμαχίες σε όλα τα επίπεδα, προκειμένου στο τελικό κείμενο του Κανονισμού που θα συμφωνηθεί από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να προκριθούν τα κριτήρια εκείνα κατανομής πόρων του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης που θα διασφαλίσουν προτεραιότητα στις περιφέρειες οι οποίες έχουν πιο σημαντικές και επείγουσες ανάγκες μετάβασης, όπως είναι η περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας και η Μεγαλόπολη.
Ο Υφυπουργός κ. Γεράσιμος Θωμάς κατά την εισήγησή του ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι η πράσινη ανάπτυξη, η δίκαιη μετάβαση και η κλιματική ουδετερότητα αποτελούν συνειδητές επιλογές της κυβέρνησης για ένα βιώσιμο μέλλον και επισήμανε ότι η κυβέρνηση προετοιμάζει ένα ενιαίο σχέδιο δίκαιης μετάβασης (master plan) με σκοπό τον ολικό και πολυδιάστατο αναπτυξιακό μετασχηματισμό των λιγνιτικών περιοχών, το οποίο θα παρουσιαστεί τον Σεπτέμβριο και θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων και των τοπικών κοινωνιών, ενώ θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους. Τόνισε ότι το όραμα της κυβέρνησης βασίζεται σε πέντε πυλώνες ανάπτυξης: την καθαρή ενέργεια, τη στήριξη της βιομηχανίας, της βιοτεχνίας και του εμπορίου, την ενίσχυση της παραγωγής, την προώθηση του βιώσιμου τουρισμού και την υποστήριξη της τεχνολογίας και της εκπαίδευσης. Τέλος, επισήμανε ότι η ελληνική κυβέρνηση διαπραγματεύτηκε μεθοδικά στο Συμβούλιο Υπουργών και κατάφερε να διεκδικήσει 1,7 δισεκ. ευρώ σε επιχορηγήσεις, ενώ ο συνολικός μηχανισμός δίκαιης μετάβασης θα κινητοποιήσει επενδύσεις ύψους περίπου 6,2 δισεκ. ευρώ.
Ο κ. Κωνσταντίνος Μουσουρούλης αναφέρθηκε στα εδαφικά σχέδια δίκαιης μετάβασης και στην επιλεξιμότητα των επενδύσεων, τονίζοντας ότι οι επιλέξιμες επενδύσεις περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τα εξής: παραγωγικές επενδύσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, επενδύσεις σε νέες επιχειρήσεις, έρευνα-καινοτομία, ανάπτυξη τεχνολογίας και υποδομών, ψηφιοποίηση, απορρύπανση εκτάσεων, ενίσχυση κυκλικής οικονομίας, αναβάθμιση δεξιοτήτων. Ανέφερε ειδικά ότι «πάνω σε αυτή την επιλεξιμότητα θα συγκροτήσουμε τον συγχρηματοδοτούμενο πυλώνα του master plan», προσθέτοντας ότι θα υπάρξει και ο μη συγχρηματοδοτούμενος πυλώνας, ο οποίος θα αποτελείται από δράσεις μη επιλέξιμες για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, οι οποίες θα χρηματοδοτηθούν από τον εθνικό προϋπολογισμό, από τον «λινγιτικό πόρο», από το Πράσινο Ταμείο.
Ο ευρωβουλευτής κ. Μανώλης Κεφαλογιάννης, γενικός εισηγητής της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, ενημέρωσε τις συναρμόδιες επιτροπές της Βουλής των Ελλήνων για την υπερψήφιση της σχετικής έκθεσης από την Επιτροπή Περιφερειών, επισημαίνοντας ότι το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα της εμβληματικής πρωτοβουλίας της Ε.Ε. για μια Πράσινη Ευρώπη και μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία. Στόχος της ευρωπαϊκής αυτής πολιτικής είναι να συμβάλλει αποφασιστικά στη στήριξη των περιοχών και των ανθρώπων που αναμένεται να πληγούν περισσότερο από την απολιγνιτοποίηση, όπως οι περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, δίνοντας νέες ευκαιρίες σε όλους. Ο κ. Κεφαλογιάννης επισήμανε ότι στην έκθεση που υπερψηφίστηκε προβλέπεται σημαντική αύξηση του προϋπολογισμού για το ταμείο Δίκαιης Μετάβασης σε 25 δισ. «φρέσκο χρήμα», ενώ αντίστοιχη αναμένεται να είναι και η αύξηση των πόρων που θα δοθούν στη χώρα μας. Προβλέπεται επίσης η εισαγωγή κριτηρίου επιβράβευσης για την ταχύτητα μετάβασης, γεγονός που θα ευνοήσει τα κράτη μέλη που έχουν θέσει πιο φιλόδοξους στόχους, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Ακολούθησε ανταλλαγή απόψεων με τη συμμετοχή μεγάλου αριθμού βουλευτών και ευρωβουλευτών.